[ata: foa'i]
By LALI STAFFPago Pago - AMERIKA SAMOA
O le aso 28 o Fepuari, 2025, na valaau atu ai se tagata i le Ofisa a Leoleo i Tafuna, e ripotia se misa i luma o le fale tifaga, lea na lavea ai se tamaititi, ina ua fasi e ni tagata e silia ma le to’avalu.
E ui ina sa sola le sa molia i lenei fa’alavelave, ae peitai, na mafai ona toe pu’eina o ia i se taimi mulimuli ane.
Ina ua taunu’u leoleo i le nofoaga na tupu ai le faalavelave, sa va’aia le to’atele o tagata o faatumulia ai luma o le fale tifaga ma sa taumafai leoleo e saili po o ai na a’afia i le faalavelave.
Sa mafai ona talanoa leoleo ma le tagata na valaau i le ofisa a leoleo ma ia fa’amatalaina ai i leoleo le fasi to’atele e ni tagata o se alii talavou. Ma sa faapea ona aveina atu le alii talavou na manu’a i le ofisa a leoleo, e fa’atalitali ai le EMS. Ae sa fautuaina ia molimau e leoleo, ina ia aga’i atu i le ofisa a leoleo mo le faia o a latou fa’amatalaga.
Ina ua fa’atalanoaina e leoleo ia le alii talavou na manu’a, sa ia faamatalaina e fa’apea, na i totonu o le fale tifaga ae alu atu sona tausoga laititi ma fai atu, o lo’o iai ni tamaiti o lo’o faatalitali mai ia te ia (le na a’afia) i fafo.
Ma ina ua ia savali mai i fafo, sa togi o ia e Tasi Seui i se ma’a ma tau i lona muaulu, ma ia pa’u ai i lalo ma o iina na feosofi atu ai nisi tamaiti ma fasi o ia.
Sa ta’ua e le alii na a’afia, na pau le mea sa ia manatua, o le tu’iina o lona manava e se tagata, a’o ta’atia i lalo ma le tatosoina solo o ia, a’o tatu’i lona tino e nisi.
Ina ua uma lena, ae tago mai seisi i le taumafai e titina lona ua. Sa taumafai le uo teine a lea alii e u’una’i ese o ia, ae sa ia tago i le u’una’i i lalo lana uo teine. O iina na maua ai e le alii talavou na a’afia, ia le avanoa e tu’i ai le tagata sa taumafai e titina o ia, ae peitai, na ta mai e seisi lona ua, i se laupapa ma ia toe pa’u ai i lalo.
Ma i le va’ai a le alii talavou na a’afia, e to’alima ni alii talavou o lo’o sauaina o ia. Ae na mafai ona fesoasoani atu nisi na iai i lena taimi, e taofiofi le fasiga o ia.
O manu’a a le alii talavou na a’afia, na aofia ai le ma’osia o lona lima tauagavale, o lona papatua ma ona tuli, i le taimi na fetosoa’i solo ai o ia i luga o le sima. O lona muaulu na fula i le mea na tau ai le ma’a. O le itu tauagavale o lona ua na fula i le ta ina i se laupapa faapea ma le tele o isi ma’osia i isi vaega o lona tino ma foliga.
Sa fa’atalanoaina foi e leoleo ia le uo teine a le alii talavou na a’afia ma sa ia ta’ua foi le tulaga e tasi na ta’ua e le alii talavou na a’afia, i le alu atu o le tausoga a le alii talavou na a’afia a’o la iai i totonu o le fale tifaga, ma fai atu, o lo’o iai ni tamaiti o lo’o faatali atu i fafo. Sa ta’ua e le tamaitai lona taumafai e taofiofi le alii talavou na a’afia, ae peitai, sa ia savali mai lava i fafo.
Na faamatala foi e le tamaitai le tau o le togi a Tasi Seui i le ulu o le alii talavou, ina ua o’o mai i fafo ma pa’u ai i lalo le na a’afia ma sa ia (tamaitai) e toso ese atu o ia. Ae peitai, na lolofi atu ni tamaiti ma toso mai le na a’afia i fafo ma amata on fasi ai o ia.
Sa ta’ua foi e le tamaitai, lona taumafai e u’una’i ese ia tamaiti o lo’o sauaina le alii talavou na a’afia, ae peitai, sa futi atu e se tasi lona ulu aga’i i tua. Na fa’amaonia e le tamaitai ia le tagata na ta ina le alii talavou na a’afia i le laupapa. Sa faapea foi ona fa’amanu’alia le tamaitai i le misa.
O seisi foi sa fa’atalanoaina o se alii na taumafai e fesoasoani i le alii talavou na a’afia, ae peitai, sa tu’i lona gutu e Seui. Ae tamo’e atu seisi alii ma u’una’i o ia i lalo. A’o ia taumafai e tu mai i luga, sa taofiofi o ia e le tina o alii e to’alua sa sauaina ia le alii talavou na a’afia ma sa faapea foi ona po ina o ia e lea tina, ma alu atu i le po le ulu o le alii talavou na a’afia ma tu i lona ulu.
Na faapea foi ona tosoina e le auuso ia sa fasia ia le alii talavou na a’afia, ma tu’u lona ulu i lalo o le pa’u o se taavale ma faatonu le avetaavale e fa’aoso le pa’u i luga o lona ulu.
Sa ta’ua foi e le alii lona lua lea na a’afia, le fai atu o le tua’a a le auuso lea sa sauaina le alii talavou na a’afia, e na te talepeina lona gutu pe a ia faia se mea i le ta’avale.
O le vaveao o le aso 1 o Mati, 2025 na maua ai e leoleo ia faamatalaga i le nofoaga o iai le auuso lea na masalomia i le sauaina o le alii talavou na a’afia ma sa faapea ona agai atu iai leoleo ma feiloai ai ma o la matua.
Na faapea ona malaga faatasi mai leoleo ma le auuso lea, ma o la matua, i le ofisa a leoleo mo le fa’aauauina o su’esu’ega o lenei mataupu.
O iina na fa’amaonia ai e se tasi o le auuso, o Tasi Seui sa togia le ulu o le alii talavou na a’afia, ae o latou na fasia o ia. Sa ia ta’ua foi lona tu’ia fa’afa pe fa’atolu, o le alii talavou na a’afia, ae e le’i oso atu lana uo teine e taumafai e fa’asao mai o ia. Ona ia alu lea i le nofo mai i le taavale ma matamata mai ai, a’o fasi ma fetosoa’i solo ia le alii talavou na a’afia.
Sa ia fa’amaonia ai foi le fa’aaogaina e se tasi o alii, o se laupapa e ta ai le alii talavou na a’afia. Ae na ia toe fo’i i le latou fale ina ua taunu’u atu lona tua’a.
I le faamatalaga a le uso matua, sa ia fa’amaonia ai tagata uma na auai i le fasiga o le alii talavou na a’afia ae na pau lana gaioiga sa fai, o le fetosoa’i solo o le alii talavou ma tu’i o ia aga’i i le sima.
Na faapea loa ona aveina atu lenei auuso i le falepuipui mo fanau talavou e faatalitali ai lo la iloiloga i luma o le fa’amasinoga fa’aleitumalo.
O lo’o ta’ua i totonu o fa’amaumauga a le faamasinoga le fa’aauauina ona tau saili e leoleo o isi na auai i lenei sauaga. Ae o Tasi Seui lea na fa’afia ona ta’ua i totonu o lenei mataupu, sa faapea ona molia i le fa’ao’olima i lona tulga e lua ma le fa’atupu vevesi i nofoaga faitele.
O le moliaga o le fa’ao’olima, o se vaega ‘D’ i solitulafono mamafa ma e mafa ona nofosala ai i le falepuipui mo le le silia ma le lima tausaga, po o se sala tupe e le silia ma le $5000; po o faasalaga uma e lua.
O le moliaga o le faatupu vevesi, o se vaega ‘B’ i solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui mo le ono masina, po o se sala tupe e $500; po o faasalaga uma e lua.
E $5,000 se vaegatupe na fa’atulagaina e mafai ona tatalaina ai le na molia, e faatalitali ai lona faamasinoga.
Section: Le Lali
View the discussion thread.