[ata: foa'i]
By LALI STAFFPago Pago - AMERIKA SAMOA
O le po o Fepuari 28, 2025, e tusa ai ma fa’amaumauga a le fa’amasinoga, na valaau atu ai se alii i le Ofisa a Leoleo i Fagatogo mo se fesoasoani, talu ai le fa’afefeina e lona uso laititi ia lona tina ma le latou aiga atoa, i se agaese.
[Ua le lomia suafa o i latou na a’afia i lenei fa’alavelave, aua le puipuiga o fanau iti.]
E taunu’u atu leoleo i le fale o le aiga na tupu ai le fa’alavelave, o lo’o taofiofi mai e le uso matua, ia le alii 19 tausaga na molia.
O lea afiafi, na valaau muamua mai ai se tamaitai i le ofisa a leoleo, mo se fesoasoani ona o se alii fa’asuaava o lo’o palauvale solo i totonu o le nu’u. Ae e le’i umi, ae toe valaau mai lea tamaitai, i le ofisa a leoleo, e fa’aleaoga lana talosaga, ona ua mae’a ona fofoina le fa’alavelave.
Ae peitai, i se taimi mulimuli ane, ae vala’au mai ai loa se alii i le ofisa a leoleo ma ripotia mai ai sona uso laititi, ua fa’asuaava ma o lo’o palauvale solo i nisi o le latou aiga. Sa mafai ona fa’amaonia e leoleo, o le tagata lava e tasi lea na valaau muamua mai ai le tamaitai.
Sa ta’ua e le uso matua lea na valaau mai i le ofisa a leoleo, le fa’afefeina e le na molia, o le la tina ma sona ‘niece’ e iva tausaga, i se agaese. Ma na taumafai le uso matua, e se’i ‘ese le agaese mai lona uso laititi (lea na molia) ae peitai, sa fa’atolu ona tu’i e le na molia, ia foliga o lona uso matua.
Ina ua taunu’u leoleo i le fale o le aiga, na va’aia le taumafai o le tina ma le uso o le na molia, e taofiofi o ia. Sa faapea ona ave faapagotaina ai loa ia ma momoli atu i le ofisa a leoleo i Fagatogo mo le fa’atinoina o galuega a leoleo.
Sa faapea foi ona malaga atu le uso matua a le na molia, i le ofisa a leoleo, mo le fa’atalanoaina.
Ma na ia fa’amatalaina i leoleo e faapea, o ia ma lona toalua, e nonofo i Tafuna ma sa fa’afeso’ota’i atu o ia e sona tausoga tamaitai, e tusa ai ma le fa’asuava o lona uso laititi ma le palauvale i lona tina ma isi o lona aiga, ae le iloa po o le a le mafuaaga.
Sa ta’ua e le uso matua, lona lagonaina o le na molia, o ‘e’e mai i tua, a’o la talanoa ma lona tausoga i luga o le telefoni.
Na ta’ua e le uso matua, le fa’amatalaina atu e lona tausoga, le u’uina e le na molia, o se agaese ma tu i le ogatotonu o le fale, ae fa’alala i lona tina ma fa’afefe ai foi isi o le aiga.
O lea, na o mai ai loa le uso matua mai i Tafuna, e fesoasoani i lona tina ma lona aiga. E taunu’u mai i le latou fale lea o lo’o tupu ai le fa’alavelave, o lo’o saofa’i lona uso laititi i le laulau ‘ai i totonu o le potu malolo, ae o lo’o ia u’uina lava le agaese.
Sa ta’ua e le uso matua, lona taumafai e se’i ‘ese le agaese mai lona uso laititi, ae peitai, sa musu le alii ma na fa’atolu ona tu’i ina e le uso laititi ia foliga o le uso matua. Ma na i’u ina mafai ona mau le uso matua i lona uso laititi ma taofiofi i luga o le fola o le fale, ma fa’afeso’ota’i loa leoleo mo se fesoasoani.
Na ta’ua foi e le uso matua le malosi o le manogi pia o le na molia, a’o ia taumafai e taofiofi o ia.
O le na molia, e 19 tausaga le matua ae o tausaga fa’atulafonoina e mafai ona tagofia ai e se tasi ia ‘ava malolosi, e 21 tausaga.
Ina ua mae’a ona fa’atalanoaina e leoleo ia le uso matua, sa faapea ona fa’amaumauina le molimau a le tausoga tamaitai lea o lo’o nonofo faatasi ma le na molia.
Ma sa ia ta’ua e faapea, na tu’u e le tina ia se tupe i le na molia, e faatau ai se mea’ai a le aiga. Ae peitai, na fiu le aiga e fa’atali le toe fo’i mai o le na molia ma le fa’atauga. O le mea lea na alu ai loa le tina e saili mai ma maua atu ai o lo’o inu pia mai ma ni ana uo i luga o le taligalu.
Sa ta’ua foi e le tausoga le le fiafia o le na molia ina ua fa’atonu o ia e lona tina e alu i le fale. Ma ina ua taunu’u mai i le fale, sa amata ai loa ona ‘e’e ma palauvale solo ma o’o ina ona u’uina se agaese ma amata ona fa’afefe ai lona tina ma isi tagata o le aiga.
O le taimi na fealua’i ai le na molia ma le agaese i totonu o le fale, o lo’o iai foi ni ona ‘nieces’ e to’alua, e 6 masina leisi ae 9 tausaga o leisi, o lo’o fetagisi. Faapea ma sona tuafafine, e 23 tausaga, e le atoatoa le malosi o le tino.
Na ta’ua e le tausoga le tupu so’o o lenei tulaga i le na molia, o le fa’asuava ma faapisa i totonu o le latou aiga, ae e le ripotia lava o ia i leoleo.
Sa faapea loa ona lokaina le na molia i le to’ese i Tafuna, e faatalitali ai lona tula’i i luma o le Faamasinoga Faaitumalo.
E tusa ai ma fa’amaumauga a le faamasinoga, i le taimi sa aveina atu ai e leoleo ia le na molia, i le ofisa a leoleo, sa ia fa’amaonia i leoleo lona tagofia o ‘ava malolosi faapea ma lona fa’aaogaina o se agaese e fa’afefe ai lona aiga.
O moliaga o lenei alii, na aofia ai le Faatupu Vevesi i totonu o le aiga, o le Fa’ao’olima i lona tulaga e tolu ma le Tagofia o le ‘ava malosi i lalo o tausaga fa’atulafonoina.
O le moliaga o le faatupu vevesi, o se vaega ‘C’ i solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui i le o’o atu i aso e 15, po o se sala tupe e $300; po o faasalaga uma e lua.
O le moliaga o le fa’ao’olima, o se vaega ‘A’ i solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui, i le o’o atu i le tasi tausaga, po o se sala tupe e $1,000; po o faasalaga uma e lua.
Ma le tagofia o le ‘ava malosi i lalo ifo o tausaga fa’atulafonoina, o se moliaga, i vaega ‘B’ i solitulafono mama, e mafai ona nofosala ai i le falepuipui, i le o’o atu i masina e ono, po o se sala tupe e $500; po o faasalaga uma e lua.
E $1,000 na fa’atulagaina e mafai ona tatalaina ai le na molia mai i le falepuipui, e faatalitali ai lona faamasinoga.
Section: Le Lali
View the discussion thread.